GYODER Akademi’nin İstanbul Ticaret Odası (İTO) işbirliği ve İçişleri Bakanlığı Yabancı Yatırımcılar Vatandaşlık Müracaat Ortak Ofisi’nin destekleriyle, 21 Mayıs Salı günü İTO Meclis Salonu’nda 200 kişinin katılımıyla düzenlediği ‘Yabancıya Konut Satışı, Taşınmaz Edinimi ve Vatandaşlık Alma Süreci Bilgilendirme Toplantısı’nda konunun uzmanları ve sektör profesyonelleri bir araya geldi. Toplantıda 250 bin dolar değerinde gayrimenkul alan yabancı yatırımcının Türk vatandaşlığı hakkı kazanma süreci ile ilgili iş ve işlemler, tapu alım süreci, başvuru süreci gibi tüm başlıklar detaylarıyla ele alındı.
Toplantıya konuşmacı olarak katılan İstanbul Valiliği Yabancı Yatırımcılar Vatandaşlık Müracaat Ortak Ofisi İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nden Göç Uzmanı Alper Işık, Hazine ve Maliye Uzmanı Gönül Öztürk, Tapu Uzmanı Hüseyin Üstün ile İstanbul İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü’nden Rabia Yüksel, yabancıya satış ve vatandaşlık alma sürecinin tüm detaylarını katılımcılarla paylaştı. Alanında uzman konuşmacılar, iki saat süren ve soru-cevap şeklinde gerçekleşen toplantıda sektör profesyonellerinin tüm sorularını yanıtladı.
Yabancı Yatırımcı Ofislerinde başvuru süreci hızlı bir şekilde yürütülüyor
15 Ekim 2018 tarihinde çıkan genelge ile 250 bin dolar değerinde gayrimenkul yatırımı yapan yabancıların, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı haklarından yararlanabildiğinin vurgulandığı toplantıda, vatandaşlık hakkını elde etme süreci şöyle özetlendi:
Yabancı Yatırımcı Ofisleri, Bakanlığın talimatı ile İstanbul ve Ankara’da kuruldu. Burada yatırımcıların iş ve işlemleri, farklı kamu kurumlarının temsilcileri tarafından hızlı bir şekilde gerçekleştirilmeye çalışılıyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan uygunluk belgesini temin eden yatırımcıların oturma izni ve özellikle vatandaşlık süreçleri bu ofiste yürütülüyor. Başka herhangi bir ofise veya devlet dairesine gidilmesine gerek kalmıyor.
Yabancıdan yabancıya satış yapılarak vatandaşlıktan yararlanılamıyor
Vatandaşlık hakkından yararlanmak isteyen yabancılardan, öncelikle SPK lisanslı firmaların hazırladığı değerleme raporu isteniyor. Tapunun değerinin 250 bin dolar ve üstünde, ekspertiz raporunun da aynı şekilde 250 bin dolar ve üstünde olması gerekiyor.
Taşınmazların Türk vatandaşından alınması şart. Yabancıdan yabancıya satış yapılarak vatandaşlık hakkından yararlanılamıyor.
Yabancılar, eş ve çocuklarına da satış yapamıyorlar. 2017 tarihinden itibaren taşınmazın geçmişinde herhangi bir yabancı isim olmaması gerekiyor. Taşınmazı satın alan Türk vatandaşı, bu işlemi 2017’den sonra yaptıysa uygunluk verilmiyor. Taşınmaz satışı yapılırken bir önceki malikin yabancı olmaması gerekiyor.
Bir diğer önemli husus ise ödeme dekontları. Genelgede açıkça belirtildiği üzere, ödemenin banka transferi yoluyla gerçekleşmesi gerekiyor. Yabancı yatırımcı, Türkiye’de açtığı hesabındaki paradan 250 bin dolar ve üstünü, arada üçüncü şahıs ve şirketler olmaksızın direkt tapu sahibine, tüzel ya da gerçek kişinin hesabına yatırmalı. Bunlar sağlandığı takdirde uygunluk belgesi alınmasının önünde hiçbir engel bulunmuyor.
Bunun akabinde ilgili Tapu Müdürlüğü, Tapu ve Kadastro II. Bölge Müdürlüğü’ne, imzalanan evrakı, ekspertiz raporunu ve banka dekontunu mevcut sistem üzerinden gönderiyor. Buradaki komisyon da evrakı inceliyor. ‘Değerleme raporunu yapan firma SPK lisanslı mı, verilen kur tapu edinim tarihindeki kurdan mı hesaplanmış, ödeme dekontu gerçekten alıcı satıcı arasında mı gerçekleşmiş, üçüncü bir şahıs ya da şirket var mı?’ gibi detaylar bir hafta içinde kontrol ediliyor ve uygunluk belgesi e-posta ile gönderiliyor.
Tapuda yabancı devri yapıldığında, 3 yıl satılamaz şerhi konuluyor ve yatırımcı 3 yıllık süreçte Türk vatandaşı olsa dahi satış yapamıyor.
Aile bireyleri birlikte başvuracaksa anne babadan vekaletname gerekiyor
İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü’nden, vatandaşlıkla ilgili istenen belgeler arasında ilk önce BDDK’nın ya da tapu dairesinin verdiği uygunluk belgesi talep ediliyor. Uygunluk belgesini alan kişiler ikamet başvurusu yaptıktan sonra başvuruda bulunabiliyor.
Vatandaşlıkla ilgili başvuran kişiler, yabancı ad soyadlarını, eş ve 18 yaş altı çocuklarının bilgilerini içeren dilekçeyi dolduruyor. İstedikleri takdirde Türkçe isim ve soyisim alabiliyor veya aynı isim ve soyisimleri ile devam edebiliyorlar.
Aile bireyleri vatandaşlığa hep birlikte başvuracaksa, anne ve babadan vekaletname isteniyor. Sadece yatırımcının vekaletnamesiyle işlem yapılmıyor. Tüm ailenin doğum belgeleri, nüfus aile kayıt örneği, pasaport tercümeleri ve kişilerin medeni hallerini gösteren belgeler gerekiyor.
500 bin doları 3 yıl bankada tutma şartı var
Vatandaşlığa geçme şartlarından biri olan, Türkiye'de faaliyet gösteren bankalara 500 bin Amerikan doları veya karşılığı döviz ya da Türk lirasının 3 yıl tutulması şartıyla yatırılması gerekiyor.
Türkiye’de faaliyet gösteren kamu veya özel herhangi bir bankada mevduat hesabı açmak mümkün. Burada önemli olan husus, söz konusu mevduatın 3 yıl boyunca bankada bloke bir şekilde durması. Eğer kişi bu süreçte vatandaşlıklan vazgeçerse veya acil paraya ihtiyaç duyarsa parasını istediği zaman kullanma hakkına sahip ancak kişi vatandaşlığı elde etmiş, pasaport çıkarmış da olsa, 3 yıllık taahhütlerini yerine getirmemesi nedeniyle vatandaşlık işlemleri sonlandırılıyor.
“Söz konusu yabancı yatırımcının, bankada ilgili tutarda hesap açması ve hesap açma nedenini bankaya bildirmesi, bankanın da 3 yıllık taahhüde ilişkin beyan formu ile hesap bilgilerini BDDK’ya göndermesi gerekiyor. BDDK tarafından ise bu belgeler incelenerek yatırımın kanun ve ilgili uygulama yönetmeliği kapsamında geçerli bir yatırım olup olmadığı tespiti yapılıyor. Mevzuatta öngörülen kriterleri karşılayan yatırımlar için uygunluk belgesi düzenleniyor ve bu belge hem kişinin e-posta adresine hem de bankaya gönderiliyor.”
“Ayrıca, gayrimenkul yatırım fonu veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarına 500 Bin Amerikan Doları veya karşılığı tutarında yatırım yapmak ve bu katılma payını 3 yıl elinde tutmak suretiyle Türk Vatandaşlığını istisnai olarak kazanmak mümkün olabiliyor. Uygunluk belgesinin temini için ise söz konusu yatırım ve yatırımcı bilgilerinin SPK’ya gönderilmesi gerekiyor. ”