Türkiye gayrimenkul sektörünün çatı kuruluşu GYODER İTO ile birlikte, Türkiye’de yaklaşık 13 milyon kişiyi yakından ilgilendiren ‘İmar Barışı’ konusunu tüm detaylarıyla masaya yatırdı. GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, “Türkiye’de dönüştürülmesi gereken 7.5 milyon konut bulunuyor. İmar barışı, vatandaşların sorunlarını ortadan kaldırırken, yarattığı gelirle de kentsel dönüşüme hız kazandıracak” dedi.
‘İmar Barışı’ paneli ‘Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu’ GYODER’ ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) işbirliğinde 26 Haziran 2018 tarihinde İTO Merkez Bina’da düzenlendi. 500’ün üzerinde gayrimenkul sektörü temsilcisi ve uzmanın katılımıyla gerçekleşen panel büyük ilgi gördü.
GYODER Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Gürsel Öngören’in moderatörlüğünde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mücahit Demirtaş, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İstanbul İl Müdürü Dr. Av. Veli Böke, KTÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bayram Uzun, İTO Mimarlık ve Mühendislik Meslek Komitesi Üyesi Murat Özdemir ve GYODER İcra Kurulu Üyesi Aziz Yeniay’ın konuşmacı olarak katıldığı panel, ‘İmar barışından nasıl yararlanılacağı’ konusuna ışık tutan kapsamlı ve yol gösterici bir buluşma oldu.
“İmar barışı Türkiye için kangren olmuş bir sorunu ortadan kaldıracak”
İTO Yönetim Kurulu Üyesi Yakup Köç, açılış konuşmasında, imar barışının Türkiye’de sayısı 13 milyona yaklaşan ruhsatsız yapının imar ve ruhsat sorununa çözüm getirerek hem Türkiye için kangren olmuş bir sorunu ortadan kaldıracağını hem de ortaya çıkacak gelir ile kentsel dönüşüme ivme kazandıracağını söyledi. İmar barışının Türkiye için büyük bir önem taşıdığına vurgu yapan Köç, “İmar barışı, imar mevzuatına uygun olmayan yapılara tanzim edilecek yapı kayıt belgesi ile çözüm noktasında ilerleme sağlanamayan sorunları ortadan kaldıracak, iş dünyası ve vatandaşlarımızla devlet arasındaki sıkıntıları çözecektir. Bu vesileyle imara ilişkin sorunları çözülen iş dünyasının daha iyi işlere imza atacağı muhakkaktır” diye konuştu.
“İmar barışı kentsel dönüşüme hız kazandıracak”
GYODER Başkanı Doç. Dr. Feyzullah Yetgin, gayrimenkul sektörünün sorularıyla ilgilenen, sektörün ileri gitmesi için çaba sarfeden GYODER olarak, Türkiye’de 13 milyona yakın kişiyi ilgilendiren ‘imar barışı’ konusuna önem verdiklerini ve İTO işbirliğinde gerçekleştirdikleri panelin imar barışı konusunda yol gösterici olacağını söyledi.
Türkiye’de dönüştürülmesi gereken 7.5 milyon konutun olduğunu hatırlatan Yetgin, “Yılda 500 bin adet konutu dönüştürürsek, dönüşümü 15 yıl gibi bir sürede tamamlayabiliyoruz. Bunun için zaman kaybetmeden, prosedürlere kısa yollar yaratarak sorunları çözüp, önümüzdeki 15 yılda bu problemi el birliğiyle atlatmamız gerekiyor. Bu açıdan imar barışı çok büyük bir önem taşıyor. Vatandaşın yıllardır çözüm beklediği sorunları ortadan kaldıran imar barışı, yarattığı gelirle de kentsel dönüşüme hız kazandıracak” dedi.
2 milyon 856 bin kişi sisteme giriş yaptı, 1 milyon 300 bin kişi başvurdu
Türkiye'de imara aykırı yapılardan kaynaklanan ve yıllardır kangren haline gelmiş olan imar sorununu, bir yıldır yürüttükleri çalışmaların ardından imar barışı ile çözüm getirdiklerini açıklayan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Mücahit Demirtaş, “Kentsel dönüşümle ilgili çalışmalarımızda imar barışının kendi içinde bir finansman ortaya çıkardığını gördük. İmar barışıyla hem vatandaşın kendi binasıyla ilgili sorunları ortadan kaldırıyoruz, hem de elde edilen kaynağı kentsel dönüşüme aktararak, dönüşüme hız veriyoruz” diye konuştu.
Demirtaş konuşmasını şöyle sürdürdü: “Hem bayram, hem seçim atmosferi nedeniyle çok fazla duyurusunu yapamadık ancak şimdiden 2 milyon 856 bin kişi sisteme giriş yaptı, 1 milyon 300 bin kişi ise başvuruda bulundu. Günlük 50-60 bin kayıt yapılıyor. e-Devlet üzerinden sisteme giriş yaparak, herkes kısa sürede ve kolayca başvuruda bulunabiliyor. Yine de e-devlet üzerinden başvurusunu yapamayan vatandaşlarımız için bütün il müdürlüklerimiz hazır durumdalar. Vatandaşlarımız 39 ilçede 40 noktada imar başırı merkezlerinden, bakanlığımızın web sitesinden detaylı bilgi alabiliyor. Ayrıca imar barışına özel hat kuruldu, 0 212 318 41 00 numaralı telefondan da imar barışıyla ilgili tüm sorulara cevap bulunabilecek”
Başvuruda son tarih 31 Ekim, ödeme de 31 Aralık
İmar barışı ile vatandaşın yıllardır çözülmesini beklediği sorunları ortadan kaldırdıklarını söylenen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İstanbul İl Müdürü Dr. Av. Veli Böke, sistemin tüm detaylarını şu şekilde paylaştı:
"Vatandaş ile belediyeler arasında ortaya çıkan imardan kaynaklı sorunlar, mahkemelerde süreçlerin uzaması, belediyeler imara aykırı yapılarla ilgili yıkım işlemini gerçekleştirirken yaşanan zorluklar, vatandaşların bu ihtilaflardan dolayı oturdukları evlerine su, elektrik, doğalgaz bağlatamamaları ya da kaçak kullanım yapmaları sebebiyle imar barışına ihtiyaç duyulmuştur.
İmar barışı kapsamında verdiğimiz yapı kayıt belgesi ile vatandaşın yıkım endişesini ortadan kaldırıyoruz. Su, elektrik ve doğalgaz bağlatmak isteyenlere, bu belge ile imkan sağlıyoruz. Belediyenin, imar kanunu kapsamında alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarını da iptal ediyoruz. Bu konularda başvuran vatandaşlarımızla hemen barışıyoruz.
Bir de ‘kullanım maksadı değişiklikleri de dahil olmak üzere tapuda cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis edilmesi’, ‘Hazine ve Belediye mülkünde olan yerlerin satın alınabilmesi’ ve ‘işyeri açma ve çalışma ruhsatı yapı kullanma izin belgesi aranmaksızın verilmesi’ konuları var. Bu konuları da yapı kayıt belgesi ile çözebiliyoruz ancak birkaç prosedür var. Bu 3 konu üzerinde çalışmalarımız devam ediyor.
Yapı kayıt belgesi için sembolik bir başvuru bedeli alıyoruz. Bu bedel arsa emlak değeri ile yapı yaklaşık maliyeti toplamı üzerinden konutlarda yüzde 3, ticari kullanımlarda ise yüzde 5 olarak hesaplanıyor. Başvurularımız 31 Ekim 2018 tarihine kadar devam ediyor, başvuru bedeli ise 31 Aralık 2018 tarihine kadar yatırılabiliyor”
“Müktesep hakkının yasallaşması gerekiyor”
İmar affı değil de imar barışı yaklaşımının son derece anlamlı olduğunun altını çizen GYODER İcra Kurulu Üyesi Aziz Yeniay, “Geçmiş yıllarda yapılan aflar sorunları çözmek yerine daha da derinleşmesine sebep olmuştur. İmar barışı mülkiyetle ilgili sorunlara gerçekten çözüm üreten bir düzenlemedir. Buradan üretilecek kaynağın sayısı milyonlarca olan riskli yapının dönüşmesine vesile olması da ayrıca güzel bir gelişmedir” dedi.
Gelecek yıllarda yeni sorunların yaşanmaması için bir beklentilerinin olduğunu vurgulayan Yeniay, “Sorunların çözülmesi adına imar barışı bizim için hayati önem taşıyor. İmar barışı ile geçmişteki sıkıntıları çözüme kavuştururken, önümüzdeki yıllarda yaşanacak sorunların önüne geçmek adına da müktesep hakkının bir an önce yasallaşması gerekiyor” yorumunu yaptı.
Kanunda bazı iyileştirmelere ihtiyaç var
İTO Mimarlık ve Mühendislik Meslek Komitesi Üyesi Murat Özdemir, Kanunun uygulanmasında karşılaşılabilecek bazı eksiklere işaret etti. Özdemir, yaptığı sunumda yapı kayıt belgesi bedeli tespitinde tüm yapıların aynı şekilde ücretlendirilmesi, yapının depreme dayanıklılığı hususunun malikin sorumluluğuna bırakılması ve iskan izni bulunmayan yapılarda maliklerden herhangi birisinin yapı kayıt belgesi bedelini ödemesi halinde diğer yapı maliklerinden kendi paylarına düşen miktarı talep etme hakkının bulunmamasının, kanunun uygulanmasında karşılaşılabilecek sıkıntılar olabileceğini vurgulayarak, bu konularda düzenleme yapılması gerektiğini açıkladı.
“Ödemeler taksitlendirilmeli, bankaların kredi vermesi sağlanmalı”
İmar barışının hem kentsel dönüşüm konusunda hem de ruhsatsız binaların kayıt altına alınması konusunda büyük önem taşıdığını belirten KTÜ, Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bayram Uzun, imar barışı hakkında önerilerde bulundu. Uzun, “İmar barışı için kendi mülkü dışında Hazine, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerde yapı kayıt belgesi edinmiş yapılar için işgalindeki arazi satışı yerine üst hakkı kurulması düşünülmelidir. Yapı kayıt belgesi almış gecekondu nitelikli binaların tapunun beyanlar hanesinde gösterilmesi de yararlı olacaktır. Halen yürülükte bulunan 2981 sayılı yasada düzenlenmiş bulunan önemli kolaylaştırıcı hükümlerden yararlanılması düşünülmelidir. Ödemelerin taksitlendirilmesi de önemli bir konu. İmar barışı kapsamında bankaların kredi vermesi sağlanabilir” dedi.