Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi Özen Kuzu
Gayrimenkul sektörü 2015 yılını nasıl geçirdi, yılın kısa bir değerlendirmesini yapar mısınız?
Gayrimenkul sektörü 2015 yılında da büyümeye ve genişlemeye devam etti. Seçim sürecinde yaşanan siyasi belirsizlikle birlikte sakin bir dönem geçirsek de, ekonomide görülen iyileşme ve sağlanan istikrar sayesinde sektörümüz tekrar yükselişe geçti. Son 10 yılda olduğu gibi sektörde yakalanan bu başarılı grafik 2015 yılında da hem sektör hem de şirketimiz açısından yükselerek devam etti. Yabancıların konut piyasasına olan ilgisi ve bu ilginin giderek artması da 2015 yılına artı bir değer kattı diye düşünüyorum.
2016 yılına dair beklentileriniz nasıl?
İnşaat sektöründe yaşanan durgunluk, siyasi istikrarın sağlanmasıyla birlikte 2016 yılında yeniden canlanacaktır. Türkiye gayrimenkul sektörünü, küresel yatırımcılarla buluşturacak olan Cityscape Turkey’in ilkinin 2016 yılında İstanbul’da yapılacak olması Türk inşaat sektörüne büyük katkı sağlayacaktır. Bunun yanı sıra 64. Hükümet bünyesinde Çevre ve Şehircilik Bakanı olarak kabinede görev yapmaya başlayan Fatma Güldemet Sarı’nın sektörümüze ivme kazandıracak kararlar alacağına inanıyorum.
Şirket olarak 2016’ya dair hedefleriniz nedir?
Kuzu Grup olarak önümüzdeki 10 yıl içinde dünya genelinde iş yapan en büyük inşaat şirketleri sıralamasında ilk 20 arasına girmeyi hedefliyoruz. Bu hedefimize ulaşmak için yeni yılda da Avrupa, Asya ve Afrika olmak üzere 3 kıtada faaliyetlerimize devam edeceğiz. Ankara’da Kuzu Effect ve Kumru Ankara; İstanbul’da ise SeaPearl Ataköy projelerimizin inşaat ve satış çalışmalarına hız vereceğiz. Ortadoğu bölgesinde yeni proje fırsatlarını değerlendireceğiz. Yurt dışında üstlendiğimiz projelerle ülkemize döviz kazandırmayı, yurtiçindeki projelerimizle de istihdama katkı sağlamayı sürdüreceğiz.
Baysaş İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Şemsettin Aydın
Gayrimenkul sektörü 2015 yılını nasıl geçirdi?
Ekonomik sıkıntılar ve hükümetsizlik gibi dönemler inşaat sektöründe de yavaşlamaya sebep oldu. 2015’te ülkemiz için önemli gelişmeler yaşandı. Herşeye rağmen iyi bir yıl geçirdik. İnsanların vazgeçmeyeceği taleplerden olan konut, halen prim için en cazip yatırım aracı.
Firmanız 2015’ü nasıl geçirdi? 2016 hedefleriniz ve planlarınız neler?
2015 yılı beklentilerimizin üzerinde geçti. Anadolu Yakası’nın cazibe merkezi olan Fikirtepe’de inşa ettiğimiz İstanbul 216 projemizin satış ve inşaat çalışmalarına devam ediyoruz. Sektörün durağan dönemlerinde hızlı bir imalat yaptık. Görsel olarak bölgenin en önde firmalarından biriyiz. Projemizin ilk etabını 2016 yılında teslim etmeyi planlıyoruz. Elektrik ve su abonelikleriyle ilgili alt yapılarımız hazır. Trafo enerjisi için yatırım bütçelemesi yapıyoruz. Ortak alanlarımız da hızlı bir şekilde ilerliyor.
Gayrimenkul sektörünü 2016’da neler bekliyor?
İç piyasalarda olumlu gelişmeler var ancak dış piyasalarda yaşanan gerginlikler bizi endişendiriyor. Ortadoğu’daki problemler çözülürse biz de rahat edeceğiz. İç piyasalar 4 yıla kadar iyi geçer. Bunun yanı sıra Çevre ve Şehircilik Bakanı olarak kabinede görev yapmaya başlayan Fatma Güldemet Sarı’nın sektörümüzü yukarı taşıyacak kararlar alacağına inanıyorum. Kendisiyle görüşmelerimiz de olacak.
Demirbaş Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Sefa Demirbaş
Gayrimenkul sektörü 2015 yılını nasıl geçirdi?
Bir önceki yıla göre %20 - %30 arasında sektörde bir küçülme yaşandı. Özellikle ardarda yapılan genel seçimlerin etkisi büyük oldu.
Firmanız 2015’ü nasıl geçirdi, 2016 hedefleriniz ve planlarınız neler?
2015 yılının Aralık sonu Wroof Kurtköy projemizi teslim edeceğiz. Yine Kurtköy'de Avlu projemizin ve Dragos bölgesinde Loft Dragos'un inşaatına ve satışlarına devam ediyoruz. 2015 yılı ortası uzmanlık alanımız olan Kurtköy 'de, Kurtköy'ün en büyük projesi olan, 52 dönüm araziye sahip, 360 KURTKÖY projesinin lansmanını yaptık ve satışına başladık. 2016 yılında da, 100 dönümlük bir arazi üzerinde villa konsepti bir projeyi hayata geçireceğiz.
Gayrimenkul sektörünü 2016’da neler bekliyor? 2016 öngörülerinizi alabilir miyiz?
2015 yılı çevresel mazeretlerin çok olduğu bir yıldı. 2016 yılı mazeretlerin olmadığı, beklemek kelimesinin yerini harekete geç mottosunun aldığı bir yıl olacaktır. Gayrimenkul sektöründe 2016 yılı, 2004 yılında olduğu gibi beklentilerin üzerinde büyüyerek yine Türkiye için lokomotif sektör olacaktır.
Yeşilyurt İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Metin Yeşilyurt
Gayrimenkul sektörü 2015 yılını nasıl geçirdi?
İnşaat sektörü her geçen yıl kendini geliştirip, ülke ekonomisine yön vermeye devam edecektir. Sektörümüz, 2015 yılında da ekonomik büyümeyi tetikleyen lokomotif sektörlerden biri olmayı sürdürdü ve kendisine bağlı 200’den fazla alt sektörün ürettiği mal ve hizmete talep yaratan konumunda faaliyetlerini ve üretimlerini devam ettirdiği bir yıl geçirdi. 2015’te ağırlıklı olarak kentsel dönüşüm projeleri ön plana çıkıyor gibi görünse de gün geçtikçe gelişen ve değerlenen bölgelere olan talep de devam etti.
Firmanız 2015’ü nasıl geçirdi, 2016 hedefleriniz ve planlarınız neler?
Yeşilyurt İnşaat olarak 2015 yılı için koyduğumuz hedeflerin üzerine çıkarak, yılı başarıyla tamamladık. 2014 yılında inşaat ve satışına başladığımız Still İstanbul Diamond projemizin satışlarını tamamladık. 2016 mart ayında daire sahiplerine evlerinin teslimlerini gerçekleştireceğiz. İstanbul Kurtköy bölgesinde 6 yıldır projelerimizle anılmaya devam ediyoruz. Still İstanbul serisini devam ettirdiğimiz bölgedeki 4. projemiz Still İstanbul Adoria Aralık 2016 tarihinde daire sahipleriyle buluşacak. Satışlarının %70’i tamamlanan projemiz, Viaport ve tem bağlantı noktalarının merkezinde yer almaktadır. 2016 yılında İstanbul ve Zonguldak’ta projeler geliştireceğiz. İstanbul’da ağırlıklı olarak Kurtköy bölgesinde olacağız. Kurtköy, inanılmaz hızlı gelişen ve kısa vadede yatırımcıya kazandıracak bir bölge. Burada, butik ancak nitelikli konut projeleri hayata geçirmeyi hedefliyoruz. Zonguldak’taki projemiz ise 250 konuta ve 90 milyon yatırım değerine sahip olacak. Bu projemize ise 2016 mayıs ayında başlamayı planlıyoruz.
Gayrimenkul sektörünü 2016’da neler bekliyor? 2016 öngörülerinizi alabilir miyiz?
Özellikle halen devam etmekte olan kentsel dönüşüm projeleri, şehirlerarası otoyol ve hızlı tren projeleri, ihaleleri yapılan/yapılacak şehir hastaneleri, İstanbul'da 3. köprü, 3. havaalanı, Avrasya Tüneli ve bitmek üzere olan metro ulaşım projeleri, bunun dışında yeni çıkan gayrimenkul fonları düzenlemesi, gibi sebeplerle 2015’te ertelenen gayrimenkul yatırımlarının 2016 yılına sarkması bekleniyor. Bu sebeple 2016 yılının 2015 yılından daha hareketli geçeceğine inanıyoruz.
Arıkan Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Habip Arıkan
Gayrimenkul sektörü 2015 yılını nasıl geçirdi?
Çalkantılarla geçen bir 2015 yılının son günlerini yaşamaktayız. Gayrimenkul sektörü açısından 2015’i durağan bir yıl olarak hatırlayacağız. İç pazardaki daralmanın etkilerini özellikle yılın ikinci yarısında sektörel bazda hissettik. Artan enerji ve hammadde fiyatları üretim maliyetlerini yükseltmesine rağmen satış fiyatlarının aynı oranda yükseltilemediği ve sektör temsilcileri tarafından sübvanse edildiği bir sene geçirdik. Tüm bu gelişmelerin üzerine siyasi belirsizlikleri, tekrar tekrar yaşanan seçim atmosferlerini, döviz kurlarındaki çift yönlü dalgalanmaları ve son olarak Suriye merkezli Ortadoğu’da yaşanan gelişmeleri göz önüne aldığımızda ne kadar hareketli ve beklenti oranı yüksek bir yıl yaşadığımızı hatırlıyoruz. Lakin Türkiye gayrimenkul sektörü geçmiş yıllardan edinmiş olduğu tecrübe ve kendi dinamikleri ile tüm bu süreci yönetebilmeyi ve projeleri devam ettirebilmeyi başarmıştır. Bu noktada sektör temsilcilerini yürekten tebrik etmek gerektiğine inanıyorum. İç piyasada farklılaşmayı, hedef dış pazarlarda piyasa payını yükseltmeyi ve en önemlisi devam eden projeleri aksatmamayı başaran bizler için 2015 mükemmel bir deneyim yılı olmuştur. Mali piyasalardaki hareketlilik, özellikle konut kredi faiz oranlarının yükselişi sektöre olumlu yansımamıştır. Gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında vadelerde yetersiz, oranlarda yüksek kalmaktayız. Bu durum konut kredili satış kabiliyetini ve tüketici ihtiyacını karşılamayı yetersiz kılmaktadır. Kredi piyasalarındaki bu sıkıntı sektör temsilcilerini alternatif ödeme seçenekleri üretmeye zorlamaktadır.
Firmanız 2015’i nasıl geçirdi, 2016 hedefleriniz ve planlarınız neler?
Arıkan Yapı olarak 2015 yılını beklentilerimiz ve planlamalarımız doğrultusunda geçirdik diyebilirim. Piyasalardaki olası dalgalanmaların ayak seslerini daha önceden duyabiliyorsanız buna göre de gerekli tedbirlerinizi alıyorsunuz. Nisan 2015’de Emaar Türkiye ve Arıkan Yapı işbirliği ile lansmanını yapmış olduğumuz Toskana Orizzonte projemizin çalışmaları hızla devam etmektedir. 187 adet tek katlı villadan oluşan projemizde ilk etapta 52 villanın inşai çalışmaları tamamlanmış ve Ekim ayında müşterilerimize teslim edilmeye başlanmıştır. Toskana Vadisi projemiz 1068 dönüm arazi üzerinde tek parselde inşa edilmektedir. İlk ve ikinci fazda 200 den fazla villada yaşam devam etmekte olup, Orizzonte mahallesi 3. fazda 187 adet tek katlı villa olarak yükselmektedir. Parkvillage projesi ile başlattığımız tek katlı villa yaşamı Toskana Orizzonte’de aynı ilgi ve beğeniyi sürdürmektedir. 1068 dönüm üzerinde üzüm bağları, zeytinliği, hobi bahçeleri, futbol sahaları, tenis kortları, çok amaçlı kapalı spor salonu, şehir parkı, köprüleri, Dolce Vita spor ve yaşam kompleksi, alışveriş merkezi, köy fırını, köy kütüphanesi, köy kahvesi, köy bakkalı, restoranları, yürüyüş parkurları ve anlatmakla bitmeyecek doğal peyzajı ile Toskana Vadisi projesinde bambaşka bir yaşam inşa etmekteyiz. 2015 yılı Arıkan Yapı için uzun zamandır gündemimizde olan dönüşüm projeleri içinde planlama yılı olarak geçmiş bulunmakta. 2016 yılında lansmanını yapmayı planladığımız çok özel bir projenin çalışmalarını da tamamlamış bulunmaktayız. 2016 yılı Arıkan Yapı için yine ilklerin piyasaya sunulacağı heyecan dolu bir yıl olacak.
Gayrimenkul sektörünü 2016’da neler bekliyor? 2016 öngörülerinizi alabilir miyiz?
2016 yılının Gayrimenkul Sektörümüz için 2015 yılından çok daha iyi olacağı kesin gözükmektedir. Her şeyden önce seçim süreçlerinin atlatılmış ve yeni hükümetin işbaşı yapmış olması önem arz etmektedir. 2016 yılında ertelenen talebin yerine gelmeye başlayacağını hızlı bir şekilde hissedeceğiz. Finansman modelleri açısından birtakım yeniliklerin ortaya çıkacağını hep beraber göreceğiz. Sektör temsilcilerinin yüksek konut kredi faiz oranlarına alternatif ödeme metotları ortaya koyması kaçınılmazdır. İç pazar açısından baktığımızda en güvenli liman halen gayrimenkul gözükmektedir. Gayrimenkul piyasasında farklılık yaratan firmaların her daim yollarına devam edebildiklerini gözlemlemekteyiz. Bu anlamda kendini geliştiren firmaların 2016 yılında daha da çoğalacağını göreceğiz. Her yeni yıl sektörümüze yeni umutlar ve yeni yollar getirmektedir. 2016 yılının sektörümüze beraberlik getirmesini ve tüm derneklerin bir çatı altında toplanarak sorunlarımıza kalıcı çözümler için çalışmasını umut ediyorum.
24 Gayrimenkul CEO’su Ahmethan Yılmaz
Gayrimenkul sektörü 2015 yılını nasıl geçirdi?
2015 yılı Mayıs ayından itibaren ülke gündemi seçime endekslendi. Bu durum gayrimenkul satışlarını etkilediği gibi fiyatları da baskıladı. Aslına böyle dönemler yatırımcılar açısından caziptir, çünkü gayrimenkul satışları rekorlarını bu gibi durgun dönemlerin sonrasında yaşar ve statik olan fiyatlar hızla yükselişe geçerler.
Siz 2015’ü nasıl geçirdiniz? 2016 hedefleriniz ve planlarınız neler?
2015 yılında Airport24 ve İstasyon24 olmak üzere iki projemizin lansmanını yaptık. Cadde24 projemizin ise teslimlerine başlıyoruz. Bizim açımızdan hareketli geçtiğini söyleyebilir. 2016 yılında ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde çok sayıda projemizin lansmanını yapmayı planlıyoruz.
Gayrimenkul sektörünü 2016’da neler bekliyor?
2015’in 3. ve 4. çeyreklerinde belirli bir durgunluk yaşandı. Seçim sonrası hareketlilik başladı. Kredi oranlarında rahatlama yaşanması durumunda, 2016 yılında gayrimenkul satışlarında yeni rekorlar gelebilir diye düşünüyoruz.