Zeytinburnu'na Astay İnşaat tarafından yapılan 16-9 adlı proje 'İstanbul silueti bozuluyor' tartışması yaratmıştı.
Bu projenin ardından İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar ve Bayındırlık Komisyonu toplandı ve özellikle tarihi yarımadanın siluetinin bozulmaması için 10 ilçede ve 100’e yakın mahallede yükseklik sınırı getirdi.
16-9 neredeyse bitme aşamasına geldiği için bu kuralın dışında kaldı ancak henüz inşaatına başlanmamış onlarca proje bu sınıra takıldı. Temeli atılmış, inşaatına başlanmış bazı projeler de bu sınır yüzünden yeniden şekillenmek zorunda kalıyor.
Bugünlerde, İstanbul’da konut sahibi olma hayali kuran ve satın aldığı projenin tamamlanmasını bekleyen bazı vatandaşlara, satın alma işlemini gerçekleştirdiği inşaat firmalarından mektup ya da bilgilendirme mail’leri gidiyor.
Konut edinme hayali kuran vatandaşlarda şok etkisi yaratan bu maillerde ve bilgilendirme mektuplarında şu ortak ifadeler dikkat çekiyor:
“İstanbul’da Tarihi Yarımada’nın siluetinin korunması amacıyla Büyükşehir Belediyesi İmar ve Bayındırlık Komisyonu kararı ile bazı mahallelerde yükseklik sınırı getirilmiştir.
Dolayısıyla daha önce 20 kat olarak projelendirdiğimiz inşaatı, yeni sınırlamalar dikkate alarak 15 kata indirmek zorunda kaldık. Üzgünüz ancak planda size ait görünen 18’inci kattaki daireniz fiilen ortadan kalkmıştır.
Yükseklik sınırlanmış ancak emsal değişmemiştir. Proje imkanlar çerçevesinde yatay olarak büyütülecek ve size veremediğimiz 18’inci kattaki daire yerine alt katlardan başka bir daire verilecektir.”
Proje değiştirten karar
Söz konusu maillere İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 13 Ocak 2012’de aldığı bir karar sebep oluyor. Pek çok inşaat şirketini zor durumda bırakan, daha önce yüzbinlerce dolar ödenerek çizilmiş mimari projeleri bir anda çöpe attıran ve yeni proje çizilmesini gerektiren karar İstanbul’un siluetinin bozulması kaygısıyla alındı.
Bu tartışmalara neden olan yapı ise Zeytinburnu’nda Astay İnşaat tarafından yapılan 16-9 projesi oldu. İzinler alındıktan, inşaat tamamlandıktan sonra bu projenin tarihi yarımadanın siluetini bozduğuna yönelik tartışmalar başladı.
Söz konusu yapının 5 katının traşlanması bile tartışıldı. Ancak kazanılmış hakkın üstelik inşaat tamamlandıktan sonra yatırımcının elinden alınması imkansızdı. 16-9’un inşaatı planlandığı gibi bitiriliyor ancak onlarca yeni yapı siluet sınırlamasına takıldı.
Komisyon’un aldığı karara göre, tarihi kent merkezinin siluetini batı ve kuzeybatı yönlerinde etkileme potansiyeline sahip çeper bölgeler belirlendi.
Bu belirlemeler çerçevesinde Zeytinburnu, Küçükçekmece, Bağcılar, Bahçelievler, Esenler, Güngören, Bakırköy, Bayrampaşa, Eyüp ve Gaziosmanpaşa ilçelerinde bazı mahallelerde yapılacak yeni inşaatlara yükseklik sınırı getirildi. Yükseklik sınırı getirilen mahallelerin sayısı ise 100’ü buluyor.
Örneğin Eyüp ilçesine bağlı Topçular’da daha önce 60 metreye kadar yüksekliğe izin verilirken Komisyon’un yeni kararı ile bu yükseklik sınırı 35 metreye çekildi. Benzer bir şekilde, Kazlıçeşme’de de yükseklik sınırı sıfır kota göre 70 metre olarak belirlendi.
Firmalar zora girdi
Daha önce planları çizilmiş imar izinleri ve ruhsatları alınmış onlarca proje sözkonusu karardan sonra sıkıntıya düştü. Bazı projelerde manevra yapılarak binalar boyuna değil enine genişletilmeye çalışılırken, enden genişleme imkanı olmayan küçük parsellerde yapılan projelerde ise sıkıntı ortaya çıktı.
Müşteriler ya para iadesi alacak ya da değer farkını hukuken tazmin edecek
Ruhsatını henüz alamayan firmaların elini kolunu bağlayan, ruhsatı alarak inşaata başlayan firmaları da mecburi olarak proje revizyonuna iten yükseklik değişiklikleri, en çok satışı başlamış projeler için sıkıntı yaratacak.
Satılmış projelerde revizyonun her zaman problem olacağını ancak projenin yeni halinden memnun olmayan mağdur müşterilerin haklarını savunabileceklerini ifade eden Sinpaş GYO İcra Kurulu Başkanı ve KONUTDER Başkanı Ömer Faruk Çelik, “Müşteriler dilerlerse para iadelerini alıp gidebilir. Tüketici kanununa göre, projenin revizyondan sonraki haline göre aldığı evin değer kaybına uğradığını tespit ettirirlerse, aldıkları zamanki değeriyle oluşan fark kadar bedeli talep etme hakkı da doğabilir” dedi.
TADEM Taşınmaz Değerleme Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çetin Önder ise müşterilerin bu değer farkını mahkeme yoluyla direkt firmadan tazmin edebileceğini, ilgili firmanınsa bunu gerek görürse daha sonra belediyeden tazmin etme isteme yoluna gideceğini söyledi.
Siluet tartışması yüzünden ruhsatı alınmış ve imar planına göre inşa edilen binaların yüksekliklerini değiştirmeyi ‘devam eden oyunun kurallarını değiştirmek’ olarak tanımlayan Ömer Faruk Çelik, “İmar planına uygun iş yapan bir projeye herhangi bir gerekçeyle kamu yararı gözeterek de olsa ‘dur’ diyorsanız, burada yatırımcının da zararı tazmin edilmeli. Örneğin ‘tıraşlayın’ deniliyorsa, 5 katı kamulaştırıp burayı yık deniliyorsa, bunun yatırımcıya reel zararı neyse ödenmeli” diye konuşmuştu.
Sıfır kota göre yükseklikleri yeniden belirlenen mahalle sayısı 100’ü buluyor
Maksimum yükseklik m.
Zeytinburnu Maltepe 55
Zeytinburnu Seyitnizam 45
Zeytinburnu Gökalp 45
Zeytinburnu Kazlıçeşme 70
Zeytinburnu Yenidoğan 45
Zeytinburnu Beştelsiz 45
Zeytinburnu Çırpıcı 45
Zeytinburnu Maltepe 55
Zeytinburnu Merkezefendi 55
Zeytinburnu Nuripaşa 45
Zeytinburnu Sümer 45
Zeytinburnu Telsiz 45
Zeytinburnu Veliefendi 45
Zeytinburnu Yeşiltepe 45
Küçükçekmece Atakent 135
Küçükçekmece Halkalı merkez 120
Küçükçekmece İstasyon 135
Küçükçekmece Kanarya 135
Küçükçekmece Yarımburgaz 135
Küçükçekmece Atatürk 120
Küçükçekmece Mehmet Akif 115
Küçükçekmece Beşyol 55
Küçükçekmece Fatih 135
Küçükçekmece Kartaltepe 120
Küçükçekmece İnönü 120
Küçükçekmece Söğütlüçeşme 115
Küçükçekmece Cennet 95
Küçükçekmece Cumhuriyet 135
Küçükçekmece Fevzi Çakmak 75
Küçükçekmece Sultan Murat 75
Küçükçekmece Yenimahalle 95
Küçükçekmece Yeşilova 75
Küçükçekmece Gültepe 75
Küçükçekmece Kemalpaşa 75
Küçükçekmece Tevfikbey 120
Bağcılar Esenler as. böl. 100
Bağcılar Göztepe 100
Bağcılar Mahmutbey 120
Bağcılar 100. yıl 80
Bağcılar Bağlar 120
Bağcılar Barbaros 100
Bağcılar Çınar 80
Bağcılar Demirkapı 100
Bağcılar Evren 120
Bağcılar Fatih 100
Bağcılar Fevzi Çakmak 100
Bağcılar Güneşli 80
Bağcılar Hürriyet 80
Bağcılar İnönü 100
Bağcılar K. Karabekir 100
Bağcılar Kemalpaşa 100
Bağcılar Kirazlı 100
Bağcılar Merkez 80
Bağcılar Sancaktepe 80
Bağcılar Yavuz Selim 100
Bağcılar Yenigün 90
Bağcılar Yenimahalle 100
Bağcılar Yıldıztepe 100
Bayrampaşa Ortamahalle 55
Bayrampaşa Yenidoğan 55
Bayrampaşa Muratpaşa 55
Bayrampaşa Cevatpaşa 35
Bayrampaşa Muratpaşa 55
Bayrampaşa Yıldırım 55
Bayrampaşa Terazidere 75
Bayrampaşa Vatan 75
Bayrampaşa Altıntepsi 85
Bayrampaşa İsmetpaşa 55
Bayrampaşa Kartaltepe 55
Bayrampaşa Kocatepe 85
Bayrampaşa Askeri bölge 65
Bahçelievler Bahçelievler 80
Bahçelievler Cumhuriyet 115
Bahçelievler Çobançeşme 105
Bahçelievler Fevzi Çakmak 105
Bahçelievler Hürriyet 85
Bahçelievler Siyavuşpaşa 100
Bahçelievler Kocasinan mrkz 115
Bahçelievler Yenibosna mrkz 120
Bahçelievler Zafer 105
Bahçelievler Soğanlı 115
Bahçelievler Şirinevler 85
Esenler Oruçreis 65
Esenler Tuna 80
Esenler Askeri Bölge 65
Esenler Birlik 80
Esenler Çifte Havuzlar 75
Esenler Davutpaşa 80
Esenler Fatih 80
Esenler Havaalanı 65
Esenler Kazım Karabekir 80
Esenler Kemer 65
Esenler Menderes 80
Esenler Mimar Sinan 80
Esenler Namık Kemal 80
Esenler Nine Hatun 80
Esenler Turgut Reis 80
Esenler Yavuz Selim 80
Esenler Fevzi Çakmak 80
Esenler Kemer 65
Esenler Rami Yeni 35
Güngören Gençosman 80
Göngören Güneştepe 90
Güngören Mareşal Çakmak 80
Güngören Ab. Gürman 80
Güngören Güven 80
Güngören Haznedar 80
Güngören M. Nesih Özmen 80
Güngören Sanayi 80
Güngören Tozkoparan 65
Güngören Akıncılar 80
Güngören Merkez 80
Bakırköy Ataköy 1. kısım 70
Bakırköy Ataköy 7-8-9-10. kıs. 55
Bakırköy Yeşilköy 70
Bakırköy Yeşilyurt 60
Bakırköy Kartaltepe 45
Bakırköy Osmaniye 45
Bakırköy Zuhuratbaba 45
Bakırköy Basınköy 65
Bakırköy Yenimahalle 70
Bakırköy Ataköy 2-5-6. kısım 70
Bakırköy Ataköy 3-4-11. kısım 55
Bakırköy Şenlikköy 65
Bakırköy Sakızağacı 70
Eyüp Rami Cuma 35
Eyüp Rami Yeni 35
Eyüp Nişanca 35
Eyüp Topçular 35
Eyüp Defterdar 35
Eyüp Düğmeciler 35
G.O.Paşa Merkez 45
Vatan