TSKB Gayrimenkul Değerleme olarak yaptığımız incelemelerde, gayrimenkul sektörünün ilk 6 aylık performansına baktığımızda; bankaların konut kredileri kullandırımında 2012 yılına oranla 2013’e çok hızlı başladığını görmekteyiz. Hem konut satışları hem de konut kredileri açısından son 3 yılın ilk 6 ayına göre olumlu bir dönem yaşandı.
2013 yılını konut kredisi kullandırımı açısından tüm zamanların rekoru ile kapatabiliriz. İlk 6 ayda satışa çıkan konut projesi sayısını bir önceki yılın ilk 6 ayı ile kıyasladığımızda ise bir yavaşlama olduğunu görüyoruz.
Ramazan Ayında Konut Kredisi Kullanımı Düştü
Ramazan ayı dönemlerini, konut kredileri ve satışları açısından incelediğimizde, direkt Ramazan ayı faktörünün konut kredileri ve satışlarını olumsuz etkilemediğini görüyoruz. Yüksek kredi faizleri, ekonomik krizler, siyasal gergin ortam, hükümetin para politikası, Temmuz-Ağustos ayları gibi bir veya birkaç faktör bir araya geldiğinde taleplerde azalma yaşandığını söyleyebiliriz.
Proje değerleme, danışmanlık ve fizibilite çalışmalarında ise TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş. olarak, özellikle son üç yıldır Ramazan ayında bir yavaşlama yaşamadık. Müteahhit ve gayrimenkul geliştiricileri bu dönemlerde de arsa bakmaya, proje fizibilitesi yaptırmaya devam etti. Ramazan sonrası döneme hazır olarak başlamak isteyen yatırımcılar bu dönemde de çalışmalarını sürdürdüler.
Konut kredisi kullanımı açısından, Temmuz ayı başından itibaren Ramazan ayının ve takip eden Ağustos ayının oldukça sakin geçeceğini düşünüyoruz. Konut kredileri kullanımı açısından son üç yılın Ramazan ayı verilerini incelediğimizde;
Özellikle 2008 ve 2009 krizinde Ramazan ayından konut kredilerinin çok etkilendiğini, 2010 yılının kriz ertesi konut kredileri açısından çok iyi geçen bir yıl olduğunu, 2011 yılında ise konut kredileri piyasasının hükümetin para politikasını, Ağustos ayından itibaren hissetmeye başladığını söyleyebiliriz. Bu nedenle 2012 yılına çok kötü başlanmıştı. Ancak 2012 yılında yaz aylarından itibaren faizlerdeki düşüş, sektörü olumlu etkilemeye başladı. 2012 Ramazan ayı 2011 yılına göre oldukça iyi geçti. Bu sene ise 2013 yılının konut kredi kullanımının oldukça altında bir Ramazan ayı ve takip eden birkaç hafta geçireceğimizi düşünüyoruz.
Eylül ayının ortasından itibaren ise, sektörde bir hareketlenmenin başlayacağını bekliyoruz. Ancak faizlerin artması, konut kredisi kullanımını mutlaka olumsuz etkileyecektir. Tüm bu bilgiler ışığında, 2013 yılını başladığımız gibi bitiremeyebileceğimiz öngörüsünde bulunabiliriz. Arsa sahipleri, geliştiriciler ve müteahhit firmaların ise, hareketli geçecek olan yılın son çeyreğini, hazırlık yaparak tamamlayacaklarını düşünüyoruz.