Bu belgeye vekaletname denir. Ülkemizde vekaletnameler genel olarak noterliklerde verilmektedir. Bazı resmi devlet kurumları o kurum adına işlem yapacak kişileri kendi yazışmaları vekil olarak atayabilmektedir.
Gerçek kişiler ile devlet kurumu olmayan tüzel kişilikler bakımından tapu işlemleri için verilecek vekaletlerde bir kaç küçük ayrıntı olması nedeniyle bu bilgilendirme yapılmıştır.
1. Gerçek Kişilerde Tapu Vekaleti İçin Gereken Belgeler:
Tapu vekaleti verecekseniz notere son 6 ay içinde çekilmiş 2 adet vesikalık fotoğraf ile gitmeniz gerektiğini unutmayınız. Tapu ve boşanmaya ilişkin vekaletnameler fotoğraflı vekaletnamelerdir.
Vekalet verenin kimliği yanında olmalı ve kimliği T.C. kimlik numarasını içermelidir.
Adresi sistemlerden görünmüyorsa bir ikametgah ilmuhaberi de olmalıdır.
Tapu dairesi kimlik olarak sadece nüfus cüzdanı ve pasaportu kabul etmektedir. Bu nedenle sadece ehliyetiniz ile işlem tesis edemezsiniz.
2. Tüzel Kişilerde Tapu Vekaleti İçin Gereken Belgeler:
Tüzel kişiler için; tüzel kişinin yetkili kişisinin yetkili olduğunu gösteren belge ve imza sirküleri, kimliği ve talimatlarını içeren bir belge ibrazı gerekir
Vekaletnamenin yurt dışında kullanılacağı durumlarda ise belge hangi ülkede kullanılacaksa o ülkenin anadiline yeminli bir tercüman aracılığıyla edilmelidir.
3. Tapu Vekaletinin Kapsamı:
Vekaletname genel olarak bir güven neticesinde işlem tesis edecek vekile karşı bir sözleşme önermesidir. Vekilin ise vekaletle işlem yapması halinde bu öneri kabul edilmiş ve bir nevi aralarında bir sözleşme oluşmuştur. Bu nedenle verilen vekaletnamenin içeriği önemlidir. Şayet vekaleten yapılacak işlemlerin bir dayanağı ve amacı bir başka sözleşme veya yasal yükümlülüğe dayanıyorsa bu dayanağın belirtilmesi faydalı olacaktır.
Vekalet ile asil kişi adına vekaleten işlem yapan kişi, asil kişiye zarar verecek işlem tesis etmekten sorumlu olur. O nedenle verilen yetkilerin kapsamı ve amacının belirtilmesi faydalı olur.
Vekaletname açıkça ve özel olarak “Tevkil(yeniden vekalet verme) Yetkisi” içermediği sürece vekil atanan kişi, başka bir kişiyi yeniden vekil atayamaz.
Vekil, aynı şekilde özel bir yetki ile vekaletname metni içinde açıkça devir, bağış ve satış işlemlerine yetkili olarak atandığı belirtilmediği sürece hak iddia ederek sınırlandırma yapamaz, dava açamaz, hakeme başvuramaz, kefil olamaz, bağışlama yapamaz, sulh olamaz, iflas ve iflasın ertelenmesi talebinde bulunamaz.
Yani Vekaletnamede hangi işlemler belirtilmiş ise vekil sadece o tapu işlemlerini yapabilir.
Bu yüzden konut satışı ya da kira işlemi mi yapılacak yoksa ipotek, kat karşılığı inşaat ya da terkin mi yapılacak açık şekilde işlemin adı belge üzerine yazılması gerekir.
İşlemin adı açık şekilde belirtilmemiş ancak o anlama gelebilecek ifadeler kullanılmış olsa dahi tapu daireleri risk almaz ve işlemi gerçekleştirmezler. Çünkü tapu dairelerindeki kayıtlardan devletin hukuki sorumluluğu vardır.
4. Tapu Vekaletinin İptali (Azli):
Azil yapıldığı takdirde vekalet sona erer ancak yapılan azilname bildiriminde vekaleten yapılmış yeni vekil/vekiller atama işlemleri olmuş ise bu kişileri vekalet verenin azletmesi hususu açıkça bildirilmelidir.
Azil işlemi herhangi bir noterden yapılabileceği gibi tapu dairesine dilekçe vererek ya da göndererek de gerçekleştirilebilir. Tapu dairesine vermek tüm vekillerin azline ilişkin bildirimde bulunmak daha sağlıklı olabilir. Zira bir vekilin vekaleti azilnamenin tebliğine kadar geçerli olur. Bu geçen süreçte mağduriyet yaşanmaması için bu yöntem daha doğru olacaktır: Azilname tüm yetkilerin iptali yerine belirli yetkilerin azledilmesi şeklinde de yapılabilir.
AV.Cihat Demirbağ