.jpg)
Av. İrfan Niğdeli - İstanbul Hukuk Bürosu
Ancak bu tarihe kadar yarım kalan ya da hiç başlamayan projelerin tamamlanmasına yönelik herhangi bir somut adım atılamadı.Gelişmeler mağdur aileler tarafından yakından takip ediliyor .Bu aşamada net bir bilgi olmamakla birlikte 10 bine yakın mağdurun olduğu çeşitli basın ve yayın organlarında dile getirilmişti.
Yakın zamanda CHP Trabzon Milletvekili Haluk Pekşen Mecliste bu konuyu gündeme getirerek ;konutlarını alamayan kredilerini ödemeye devam eden vatandaşların mağduriyetlerinin giderilmesi amacıyla hukuki düzenleme yapılıp yapılmadığını ve projelerin bitirilmesine yönelik TMSF yetkililerinin faaliyetlerinin bulunup bulunmadığı ile ilgili soruları içeren önergesini verdi.
Firmadan taşınmaz satın alanların ya da aldığını düşünenlerin büyük bir kısmı , çeşitli bankalardan kredi sağlayarak bu yola girdiler,aslında ortada herhangi bir alım satım gerçekleşmiş değil, bir yandan mağdurların bankalarla ve Dumankaya ile , firmanın da kredi veren bankalarla imzaladıkları sözleşmeler olduğu gibi peşin para ödeyerek projeden daire sahibi olacaklarını düşünmüş mağdurlar var.
KHK’lar , Tüketicinin Korunmasına Yönelik Hukuki düzenlemeler ,yorumlar haberler karmaşık bir hukuki ve sosyal problem haline geldiğini gösteriyor.Biz de ,vekil olarak da takip ettiğimiz bu süreçte mağdurların sahip olduğu hukuki imkanları fazla ayrıntıya girmeden izah etmeye çalışacağız
Bağlı kredilerin tüketicilere sağladığı avantajlardan birisi ayıplı ifa veya ifa edilmemenin sonuçlarından banka ve finans kuruluşunun, mal veya hizmet sağlayan ile birlikte sorumlu olmasıdır.Her ne kadar tüketici kredi sözleşmesi ile satım sözleşmesi birbirinden bağımsız sözleşmeler olsa bile, biri yapılmasaydı diğerinin de yapılmayacağı söylenebilir.Bu nedenle bağlı kredi de kredi veren, bağlı tüketiciye krediyi ancak kendisinin göstereceği satıcı veya hizmet tedarik eden ile sözleşme yapıp mal ve hizmeti ondan temin etmesi halinde vermektedir. Tüketiciye her hangi bir seçim hakkı tanınmamaktadır. (Gönül Kapağan- Bağlı Tüketici Kredileri Tez)
Öncelikle, bankalardan kredi kullanarak sözleşmeleri imzalayan taraflar için uğranılan zararların tazmini açısından bankaların da şartlar dahilinde sorumlu olduğunu belirtmek isterim. Mağdurların satın aldığı mal veya hizmet ifa edilmediğinde ya da gereği gibi ifa edilmediğinde veya ayıplı ifa edildiğinde kredi borcunu bu sorun giderilinceye kadar BK. 98. Madde’de belirtilen şartlar dahilinde ödememe (edimin ifasından kaçınma) hakkının olduğu söylenebilir.
İşin mantığı bankalar münhasıran Dumankaya Firması ile belirli bir konut için sözleşme yapılması koşuluyla kredi kullandırdıklarından; tüketicilerin korunması ile ilgili mevzuat gereği yükümlülük altına girmiş bulunuyorlar.Bağlı Kredi sözleşmeleri konusunda temel hukuki metin yani dayanağımız, TKHK 35/2 bağlı kredilerde konutun hiç ya da gereği gibi teslim edilmemesi nedeniyle bu Kanunun 11. Maddesinde belirtilen seçimlik haklardan birini kullanması halinde satıcı ve konut finansmanı kuruluşu müteselsilen sorumludur .Ancak konut finansmanı kuruluşunun sorumluluğu konutun teslim edilmemesi durumunda konut satış sözleşmesinde veya bağlı kredi sözleşmesinde belirtilen konut teslim tarihinden ,konutun teslim edilmesi durumunda konutun teslim edildiği tarihten itibaren ,kullanılan kredi miktarı ile sınırlı olmak üzere ve bir yıldır… İlk olarak dikkat edilmesi gereken husus ; Dumankaya özelinde teslimin yapılacağı tarihten bir senelik süre içinde bu hakkı kullandığınızı talep etmek gerekir.
Bir çok banka, Dumankaya Firması ile sözleşme yapan alıcıların kredi,geri ödemelerini belirli müddetlerde erteleme yoluna gitti,her ne kadar bu girişimler mağduriyetlerin giderilmesine katkıda bulunuyor gibi gözükse de , bu ertelemelerin bankaların sorumluluğu ile ilgili 1 yıllık süreyi durdurmadığını belirtmekte yarar var.
Bu sürenin içinde konutların teslim edilmemesinde kanun gereği , satıcı firma ile müştereken sorumlu olan bankaya kanuni seçiminizin ; ihbar edilmesi gerekiyor. Bildirimin Noter kanalıyla İhtarname düzenlenmesi ve ihtarnamenin bankaya bu bir yıllık süre içinde ulaşması ; ilerde hak kayıplarına yol açmaması açısından önemli. Bankaya bildirimi 1 yıllık sürenin son günlerine bırakmanız halinde; ihtarname posta yoluyla gönderileceğinden , posta süresi taleplerinizin zamanaşımına uğramasına yol açabilir.
Her imzalanan sözleşmeyi ayrı ayrı değerlendirmek gerektiğinden burada , ihbarda borcun ifası için muhataplara süre verilmesine gerek olup olmadığı ,bu süre içinde inşaat teslim edilmezse sözleşmeden dönme vd hakların kullanılacağı ,ya da muhataplara ihbarda bulunmadan direk olarak dava açılıp açılamayacağı hususunu projenizin tamamlanma aşaması ve sözleşmenizdeki hükümler değerlendirilerek karar vermek gerektiğini hatırlatalım.
Bankaya müracaatın içeriğinin ne olacağı konusunda 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 11. Maddesi bize yol gösteriyor .Buna göre ; tüketici sözleşmeden dönme,satış bedelinden indirim isteme ,satılanın ücretsiz onarılmasını isteme veya satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme haklarına sahiptir.
Her ne kadar Kanun’un lafzı kredi verenin, tüketicinin seçimlik hakları arasında yer alan onarma ve misli ile değiştirme haklarından da sorumlu olacağı gibi bir izlenim çıkarmaya elverişli ise de, böyle bir durumun işin tabiatı gereği mümkün olamayacak olması nedeniyle, yalnızca bedelden indirim hakkının kullanılması ya da sözleşmeden dönülmesi halinde, kredi veren kuruluşun bedel iadesi konusunda müteselsil sorumluluğunun gündeme geleceğini kabul etmek isabetli olacaktır. (Üzeler-Tez)
Konuyu Dumankaya özelinde, bankaların sorumluluğu kapsamında incelediğimiz için kredinizi aldıktan sonraki 1 yıl içinde konutunuzun tamamlanmamış veya teslim edilmemiş olması halinde bahsettiğimiz haliyle konutların teslimi ile ilgili bir beklentiniz kalmadıysa kredi sağlayan kuruluşun sorumluluğuna gitmek istiyorsanız , kanunda yazılı haklardan ‘’Sözleşmeden Dönme’’ hakkınızı kullanmanız gerekir.
Konutunuz geç teslim edilmiş ya da sonrasında sözleşme gereği eksiklikler ,kusurlar olduğu ihtimallerinde satış bedelinden indirim ,ya da satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme haklarınızı kullanabilirsiniz.Bir örnekle konuyu açıklamak gerekirse son dönemde Kiptaş’ın teslim ettiği dairelerden teslim sonrası ortaya çıkan ayıplar sebebi ile şikayetler gelmeye başladı,Kiptaş’tan şartlar uygun olduğu taktirde ;ayıpsız yeni bir konut isteme ya da bedelde indirim talep etme imkanınız düşünülebilir.Ancak bu yazımızda ; banka kredisi ile Dumankaya firmasından konut sahibi olacağı vaadedilen ve kayyum yönetiminin inşaatları bitirip teslim edemeyeceğini öngören mağdurların ,en azından bankaların sorumluluğuna gidebilme hallerini anlattığımızı bir kere daha hatırlatmak isterim.
Bankaya göndereceğiniz ihbarda sözleşmeden dönme hakkınız kullandığınızı ve tüm maddi zararlarınızı hesaplayıp toplam rakamı faizleriyle beraber uygun bir süre vererek ödemesini talep edebilirsiniz Tecrübelerimize göre bankanın taleplerinizi kabul etmeyeceğini şimdiden söyleyebiliriz.Bu halde, hukuk yoluna müracaatla Tüketici Mahkemelerinde dava açmanız gerekecektir. İhbar masrafı yapıp hiç vakit kaybetmemeyim diyorsanız ,yukarıda açıkladığımız şartlar gerçekleşmişse direk olarak mahkemeye müracaat edip , sözleşmeden dönme hakkınızı kullandığınızı bildirerek tüm zararlarınızın tazmini talepli dava açma imkanınız da bulunmaktadır.
Son olarak ;bahsettiğimiz hukuki imkanlarınızı hak kayıplarına uğramamanız açısından bir hukukçu kanalı ile kullanmanızı öneririm. Zira , ihbar ,muhataplara süre verilip verilmeyeceği ,ne gibi kalemlerin zarar kapsamına girdiği , dava dilekçesinin teknik özellikleri, talepleriniz ve delillerinizin ne şekilde sunulacağı konuları uzmanlık gerektirmektedir.
Saygılarımızla Av.İrfan Niğdeli
İstanbul Hukuk İletişim : [email protected]
.jpg)
