Eğer inşaatı henüz bitmemiz bir projeden gayrimenkul satın aldıysanız, aldığınız tapu “toprak tapusu” olarak belirlenir. İnşaat bitmeden toprak tapusu almanız, ileride oluşabilecek inşaatın bitirilememesi veya çifte satış gibi sorunların ise önüne geçer.
Toprak tapusu veya toprak tapulu arsa payı, aslında pek çok yönden kısıtlı bir tapudur. İnşaatı başlamamış veya devam eden projelerde, iskanı olmayan binalarda veya kaçak yapılarda mülkünüz varsa; toprak tapusu olarak tescil edilir.
Toprak Tapusu Nedir?
Toprak tapusu veya arsa tapusu üzerinde sahip olduğunuz gayrimenkulün metrekaresi yerine toplam arsa üzerindeki payı yazar. Yani gayrimenkul bağımsız bölüm olarak görünmez, inşaat alanı tarla veya arsa olarak kabul edilir ve sizin bu arsa üzerinde hakkınız olan payınız, toprak tapulu arsa payı olarak tapu üzerine yazılır.
Tapuda arsa payı nedir?
Arsa payı ise; tapuda kat mülkiyeti veya kat irtifakı tescil edilirken gayrimenkulün bulunduğu parsel üzerindeki rayiç değeri oranında ancak arsa üzerinde bağımsız bölüm olarak kayıt edilmesidir. Arsa payı üzerinde bulunan bütün bağımsız bölümlere eşit olarak bölünerek verilmeyeceği gibi metrekarelerine göre de belirlenmemelidir.
Toprak tapulu gayrimenkul alırken nelere dikkat edilmeli?
Proje üzerinden veya inşaatı başlamış bir binada gayrimenkul alacaksanız öncelikle müteahhit veya inşaat firmasının önceki bitmiş projelerini incelemeniz gerekir. Ancak en önemlisi inşaat yapılacak arsanın tapu kaydına bakarak konut alanı olarak tescil edilip edilmediğini öğrenmek ve inşaatı yapacak olan firma veya müteahhitin izinlerini ve teknik sözleşmelerini incelemek olmalıdır. Toprak tapulu gayrimenkul, inşaat verilen izinlere ve onaylanan projeye göre tamamen bittikten sonra iskan alınır ve tapu “kat mülkiyetli tapu” şeklinde tescil edilir.
Toprak tapulu daire almalı mı?
İnşaat bitmiş ve tapu hala toprak tapu olarak görünüyorsa binanın iskan onayında problem var demektir. Yani bina tapuda bitmemiş olarak gözükür. Toprak tapulu gayrimenkuller depreme karşı DASK sigortası yapılır ancak kullanacağınız elektrik ve su şantiye bedeli ile yani yüksek bedelle faturalandırılır. Ayrıca pek çok banka bugün toprak tapulu gayrimenkullerin alım-satımında kredi kullandırmaz.
Toprak tapulu arsa payı nasıl belirlenir?
İnşaat alanının 2000 m2, sizin payınız ise tapuda 26/338 şeklinde görünüyorsa;
(2000 m2 / 338) x 26 formülü kullanılarak arsa payınız; 153,84 m2 olarak hesaplanır. Arsa payı özellikle iskanı alınmamış ancak oturulmaya başlanmış binalarda ortak giderlerin paylaşılmasında kullanılan paydır.
Önceden belirlenmiş arsa payına itiraz edilebilir mi?
Toprak tapu, kat mülkiyeti veya kat irtifakı tapusuna dönüştürülürken mevcut arsa payı oranına dava açılarak itirazda bulunulabilir. Günümüzde nitekim kentsel dönüşümün yaşandığı bölgelerde yeni inşa edilecek evin m2’sinin yeniden hakkıyla belirlenmesi için sık, sık arsa payı itiraz davalarının açıldığını görmekteyiz.
Kaynak: Milliyet