Tapu Sicilinin Yanlış Tutulmasından Doğan Zararlardan Devlet Sorumludur

Av.Cihat Demirbağ

Bu nedenle tapu sicilinin tutulmasında sıkı sıkı uygulanan kanun ve nizamnameleri vardır. Tapu kütüğü kayıtlarının yanlışlığı ispatlansa bile üçüncü kişilerin bu kayıtlara dayanarak kazandıkları haklar korunur. Çünkü tapu kanun ve nizamnamelerine aykırı şekilde tutulan tapu kütüklerinden doğan zararlar medeni kanun uyarınca devlet garantisi altındadır. Devletin bu konudaki sorumluluğu bir kusursuz sorumluluktur. Bu nedenle tapu muhafızı, memuru veya yardımcılarının kusurlu olması gerekmez. Kaldı ki devlet tapu sicilinin asıl unsurlarının yanlış kayıtlanmasındaki zararlardan değil, yardımcı unsurlarının da yanlış kayıtlanmasından doğan zararlardan da sorumludur.

Burada 3. kişinin hakkı korunurken haksızlığa uğrayan asıl malikin zararı devletin sorumluluğundadır.

Bu sorumluluk çerçevesinde doğan zararı ve miktarını davacının ispat etmesi esastır. Bu zarar bir haksız fiil sorumluluğu doğurur ve bir eşyanın haksız fiil nedeniyle yoko olması halinde o eşyanın piayasada arz ettiği objektif alım-satım değeri dikkate alınır.

Zararın miktarının hangi tarihe göre belirleneceği hususu bu işin en can alıcı noktasıdır. Zarar haksız fiilin oluştuğu tarihte mi yoksa dava tarihindeki değere göre hesaplanmalıdır? Türk hukuk öğretisinde dava karar tarihinin esas alınmaı genel olarak kabul görse de 14. Hukuk Dairesinin 17.04.1989 T. E. 10335, K. 3626 kararı, zarar miktarının zararın doğduğu tarihe göre hesaplanacağını öngörmekte olup, bu görüş hukukçular arasında kabul görmeyip tartışılmaktadır.

Bahsedilen kararda muhtemelen hem devlet korunmaya çalışılmış hem de geçen sürenin faizinin ödeneceği de düşünülmüş olabilir. Ama ülkemizin gerçeklikleri göz önüne alındığında, paranın değerlenmesi ile gayrimenkulün değerlenmesinin genellikle doğru orantılı olmadığı malumdur. Bu nedenle zararı öğrenen kişinin, geç öğrenmiş olması halinde zararın oluş tarihinden sonra zararı tazmin tarihine kadar geçecek sürede bir haksızlık doğacağı aşikardır. Her zaman söylerim hukuk ve adalet aynı şey değildir.